Lokale verhalen

Woning in Rinsumageast uit 1863 is klaar voor de toekomst

Neem zaterdag 8 november een kijkje tijdens Duurzame Huizen Route

Een huis uit 1863 volledig van het gas af? ‘Het kan gewoon!’ zegt eigenaar Klaas Kinderman. In de gemeente Dantumadiel bewijst de familie uit Rinsumageast dat ook oudere huizen duurzaam kunnen worden. Sinds dit jaar draait het karakteristieke pand volledig op elektriciteit en slimme technologie. Zaterdag 8 november stelt de familie Kinderman hun woning open voor het publiek. ‘Wij willen tijdens de Duurzame Huizen Route graag iedereen laten zien dat het wél kan, ook met een oud huis’, vertelt Klaas trots.

Isoleren is de basis

De woning wordt verwarmd met airco’s, het warme water komt uit zonneboilers en negen zonnepanelen leveren de stroom. Dankzij vier thuisbatterijen en een energiemanagement systeem hoeft er geen stroom terug geleverd te worden aan het net. ‘Dus ook geen terugleverkosten. We gebruiken de energie die we zelf opwekken. Dat geeft een goed gevoel en zekerheid over de kosten.’ Ook aan isolatie is veel aandacht besteed. De muren van enkelsteen kregen voorzetwanden, alle plafonds en tussenwanden zijn geïsoleerd en de ramen zijn voorzien van HR++-glas. ‘Isoleren is de basis. Zonder dat heeft de rest weinig zin’, aldus Klaas. De ventilatie gebeurt nog op natuurlijke wijze.

Regenwater en meten

Het huis is nog niet klaar. Maar het levert nu al veel voordelen op. Ook het regenwatersysteem is een boppeslach. Het water wordt gebruikt voor toilet, wasmachine en het schoonmaken. ‘Elke druppel die we hergebruiken, is er één minder uit de kraan.’ Klaas houdt alles nauwkeurig bij. ‘Meten is weten. Sinds 2021 noteer ik alle gegevens in Excel. Zo zie ik precies wat werkt en wat niet.’ Hij benadrukt dat verduurzamen ook een mentale verandering vraagt. ‘We verwarmen alleen daar waar we zijn. Dat is even wennen, maar logisch en efficiënt.’

Duurzame Huizen Route

Zijn advies aan anderen? ‘Ga vooral kijken bij mensen die al stappen hebben gezet. Vraag naar hun ervaringen en begin gewoon. Doe het stap voor stap en kijk wat bij jouw huis past.’ De gemeente Dantumadiel ondersteunt initiatieven zoals de Nationale Duurzame Huizen Route. Bewoners kunnen er inspiratie opdoen, vragen stellen aan huiseigenaren of zelf hun duurzame woning aanmelden. Ook zijn er verschillende mogelijkheden voor subsidie, kijk op de site van de gemeente welke op u van toepassing kan zijn.

Eenvoudig subsidie aanvragen

De gemeente Dantumadiel biedt een isolatiesubsidie aan die deel uitmaakt van het Nationaal Isolatieprogramma (NIP). Eigenaren van slecht geïsoleerde koopwoningen kunnen tot € 2.500 subsidie ontvangen voor isolatiemaatregelen. De woning moet wel een WOZ-waarde tot 350.000 euro hebben (peildatum 1 januari 2022). In combinatie met een laag inkomen kan er nog eens € 2.500 van de provincie Fryslân bij komen. De subsidie is bedoeld voor maatregelen zoals het isoleren van de spouwmuur, vloer, bodem of ramen.

Meer weten over de regeling en ook in aanmerking komen voor subsidie? Neem contact op met Wietske de Vries van de afdeling Duurzaamheid. Mail naar w.devries@dantumadiel.frl of bel op maandag en donderdag met 06 4281 8962.

 

Echtpaar Kinderman

Avontuurlijk en duurzaam vakantievieren

 

‘Aventoerlik en duorsum op fakânsje? Dan moatst by ús wêze’, zegt Annemarije Morssink van campingboerderij De Omleiding. Samen met haar man Jan runt ze de vakantieaccommodatie in Feanwâlden. Dat doen ze zo duurzaam mogelijk. ‘Wy hawwe dy kar hiel bewust makke, sa steane wy ek yn it libben. Duorsum nei dingen sjen is sa ûnderdiel fan ús libben, datst der hast net iens mear oer neitinkst.’ Je kunt kiezen uit een verblijf in tiny houses, verschillende tenten en pipowagens. ‘Op ús famyljecamping oan de râne fan natuergebiet it Bûtenfjild is it rêstich en natuerlik genietsjen.’

Lekker ravotten

De camping is ook helemaal ingericht op families met kinderen. ‘We krije in soad leuke reaksjes fan minsken, om't se hjir in soad ûntdekke.’ Je kunt er spelen met een stapel hout, takken, bakstenen en pallets. Het overige speelgoed komt uit de kringloopwinkel. ‘Sawiesa sûnder kompjûters of tablets. Wy hawwe wifi om't it needsaaklik is’, vult Annemarije lachend aan. Verder zijn er diverse boerderijdieren, zoals kippen, konijnen, geitjes, schapen en varkens. ‘Dy lêste ha we benammen om ús ôffal te ferwurkjen. De dong brûke wy dêrnei wer foar ús grientetún.’ Na een dagje spelen, of lekker zwemmen en kanoën mag je bij je verblijf een kampvuurtje maken. ‘Famyljes fine it hearlik om marshmallows en broadsjes te meitsjen, midden yn de natuer en in protte tiid foar inoar by in kampfjoer.’

Duurzame uitjes

Voor een groen uitje kun je een elektrische sloep, kano of sup huren. ‘De elektryske sloepen binne ideaal foar in tocht troch it Bûtenfjild.’ Daarnaast zijn er wandel‑ en fietsroutes te vinden vanaf de camping, waarmee je de omgeving ontdekt. Op het terras kun je genieten van zelfgemaakte taartjes, quiches, hapjes en salades. ‘Streekprodukten dogge wy safolle mooglik en wêr helber. Fierder hawwe wy in eigen grientetún, en de meast farske aaien dy'tst mar betinke kinst fan ús hinnen.’ Als de gasten vragen wat ze kunnen doen, verwijst Annemarije ze steevast naar de mooie kano-, wandel- en fietsroutes vanaf de camping. ‘Ek it bleate fuottepaad is in sukses, of in útstapke nei Skiermûntseach.’ 

Volgens Annemarije Morssink kan vakantie vieren heel goed dichtbij, er is zoveel te beleven en doen. ‘It is ferrassend aardich, aventoerlik en ek nochris duorsum en goedkeaper as in fiere reis.’

De Omleiding
De Omleiding

Duurzaam kamperen

Optimaal genieten met liefde voor de natuur

Midden in het mooie Friese landschap, tussen groene weilanden en kronkelende fietspaden, ligt Camping Tjaerdastate. Een plek waar rust, natuur en duurzaamheid hand in hand gaan. De camping is een ideale uitvalsbasis voor wandel- en fietsliefhebbers. Bovenal een voorbeeld hoe duurzaam toerisme eruit kan zien. ‘Fan it begjin ôf stie duorsumens by ús foarop’, vertelt eigenaresse Jeltsje de Vries. Samen met haar man Harry runt ze de camping in Rinsumageast. ‘We woene net samar wat delsette, mar in plak kreëarje wêr't minsken genietsje kinne fan de natuer sûnder dizze te belêsten.’ Hun visie zie je terug in elk detail. 

Duurzaam is niet altijd duur

Duurzaam ondernemen zit ook in kleine dingen vertelt Jeltsje. ‘By de oanlis fan it sanitêrgebou en de ynfrastruktuer is safolle mooglik gebrûk makke fan twaddehânsk materialen.’ Gebruikte klinkers sieren het parkeerterrein en het sanitairgebouw is deels opgebouwd uit tweedehands hout en onderdelen van Marktplaats.  ‘Mei-inoar moatte we sunich wêze op ús planeet. At wy dêr wat oan bydrage kinne, dan dogge wy dat.’ Zo gebruiken ze sinds kort ook de douchecoach. ‘Mei dy timer wolle we ús gasten bewust meitsje dat je bêst wat koarter dûse kinne.’ De duurzame aanpak bevalt de familie De Vries wel. ‘It jout net allinnich ússels in goed gefoel, ús gasten litte witte dat sy it ek wurdearje.’ Jeltsje kan andere ondernemers in de toeristische sector alleen maar aanbevelen om ook duurzaam te ondernemen. ‘Doch it foar de kostebesparring en foar de minsken dy'tst efterlitst. It is miskien in flinke ynvestearring, mar úteinlik betellet him dat wol werom.’

Aanpassen waar het kan

Ook in het dagelijks gebruik wordt alles in het werk gesteld om de ecologische voetafdruk te verkleinen. Zo zorgen heatpipes, een speciale buis, voor warm water in het sanitairgebouw. Een waterontharder vermindert de kalk in het water, waardoor gasten minder shampoo en zeep nodig hebben. ‘Net allinnich goed foar it miljeu, mar ek foar it komfort fan ús gasten’, zegt Jeltsje de Vries. Ook het afval wordt zorgvuldig gescheiden, met aparte bakken voor glas, papier, GFT en restafval. En de beplanting op het terrein is bewust gekozen om de biodiversiteit in de omgeving te bevorderen. Daarnaast is er flink geïnvesteerd in zonne-energie. ‘Neist de sinnepanielen op de súdkant fan de pleats, hawwe we no ek panielen op de east - en westside fan de stâl. Sa benutte wy de sinne fan betiid oant let.’ Die energie komt goed van pas bij de campinggasten. 

Waar voorheen de kachels in de caravans op gas gestookt werden, is dat nu allemaal elektrisch. Ook het koken gebeurt vrijwel allemaal elektrisch. ‘Ideaal ast weromkomst fan in fyts - of kuierrûte en luncht mei in farsk skarrelaai fan in pleats fierderop. Wat wolst dan noch mear!’

Kamperen